Profielwerkstukreis Luzac Eindhoven: Bronnen (be)leven in Athene 

Op reis voor je profielwerkstuk – leerzamer en leuker kun je het examenonderdeel niet maken. Leerlingen van Luzac Eindhoven vertrokken 14 oktober voor deze unieke trip. Mavoleerlingen gingen naar Londen, en voor havisten en vwo’ers hing de bestemming af van hun profiel: N&G- en N&T-leerlingen reisden af naar Huelva in Spanje, E&M’ers naar Napels óf samen met de C&M’ers naar Athene. Rector Jackeline Tullenaar pakte haar koffer voor de laatstgenoemde stad. 

Betekenisvol leren 

Hoe heeft de geschiedenis van Athene de ontwikkeling van democratie en filosofie beïnvloed? Met de juiste boeken kom je een heel eind, maar deze vraag kun je nog veel beter beantwoorden als je in de eeuwenoude hoofdstad je veldonderzoek doet. 

‘’De leerlingen waren allemaal onder de indruk van hoeveel ze in één week kunnen leren. Wat ze ter plekke zagen en meemaakten, koppelden ze direct aan hun onderzoek. Dit is echt betekenisvol leren’’, vertelt rector Jackeline Tullenaar.  

Verwondering, verbinding en verwerking 

Het profielwerkstuk bestaat uit drie onderdelen: een intropresentatie bij de start van de reis, de onderzoeksfase met een veldwerkboek vol opdrachten en de eindpresentatie. De leerlingen hadden voor vertrek hun onderzoeksvraag klaar en waren ingelezen. Op dag één gaven ze hun een presentatie in een klein pleintje Daarna was het tijd voor verdieping. De ene leerling dook in het verleden van de stad, de ander in het heden en weer een ander in de toekomst. Op verschillende bijzondere locaties verrijkten ze hun kennis door deze te analyseren en beleven.  

Jackeline: ‘’Tijdens de trip stonden drie V’s centraal: verwondering, verbinding en verwerking. Voor die verwondering is het bijvoorbeeld heel belangrijk dat we leerlingen meenemen naar plekken waar ze normaal niet snel komen.  

Leerlingen onderzochten de economische historie en Griekse zuilen van de stad, maar ook de toeristische impact van de omgeving daaromheen. Zo bezochten we een heel klein eilandje, deden we een fietstour en hebben we gehiket.  

In het veldwerkboek vonden ze veel verschillende opdrachten die weer materiaal opleverden voor hun onderzoek. Veel culturele onderwerpen analyseerden ze aan de hand van ervaringsvragen, zoals: Bekijk, ruik en proef wat deze overdekte markt doet en voor wie. In een restaurant waar verzetsmuziek (Rembetika) werd gespeeld door een liveband vond een leerling inspiratie voor zijn eindpresentatie over het verleden van Athene. Online kun je van alles vinden, maar de beleving is totaal anders als je in Griekenland bent.’’ 

Het oude principe loslaten 

Je verwacht bij het profielwerkstuk misschien een dikke stapel tekst, maar dat hoeft niet. Jackeline: ‘’Wij zagen weinig meerwaarde in een traditioneel werkstuk. Daar kun je dan van afwijken. We vinden het belangrijk om het oude principe los te laten en leerlingen te gunnen om echt op locatie te onderzoeken. Als je daar de handvatten voor krijgt, maak je grote stappen in je leerproces. We zagen hoe snel leerlingen feedback oppakten en benutten.  

De vaardigheden die voor een traditioneel profielwerkstuk nodig zijn, bleven ook hier belangrijk. Athene is een abstracte stad vol mythes, filosofieën en religieuze aspecten. Om je onderzoek in goede banen te leiden, moet je weten hoe je met hoofd- en deelvragen omgaat, je onderzoek opbouwt en bronnen gebruikt. We gaven de leerlingen de juiste methodes mee. En onze vakdocenten waren er natuurlijk bij voor de inhoud. Zij fungeerden als een onmisbare informatiebron die de leerlingen altijd konden raadplegen.  

Op de laatste dag van de reis gaven de leerlingen hun eindpresentatie, met een poster, en leverden ze hun veldwerkboek in. Nu wachten ze op hun cijfers. Eén ding is zeker: ze zijn een onvergetelijke, leerzame ervaring rijker.’’