Lotte Wijker geeft lessen voor het leven
5 oktober is de Dag van de Leraar. Hét moment om onze bevlogen docenten, die leerlingen helpen richting topcijfers, in het zonnetje te zetten. Maar bij Luzac volgen leerlingen óók lessen waar ze geen cijfers voor krijgen. Die zijn minstens zo waardevol. Lotte Wijker is leerlingbegeleider en geeft les in Levenskunde. Twee rollen die hand in hand gaan, en dat zie je ook terug op de cijferlijsten.
Luzac heeft de Levenskunde-leerlijn ontwikkeld, omdat we het belangrijk vinden dat je na de eindexamens klaar bent voor je toekomst! Met Levenskunde ontwikkel je daar het zelfbewustzijn en de skills voor. Je leert goed te presenteren, organiseren en communiceren. Maar ook: wie je bent, wat je kwaliteiten zijn en hoe je een verschil maakt in de wereld.
Werken aan je zelfstandigheid, in samenwerking met anderen
Van de brugklas tot en met het voorexamenjaar werk je – tijdens vier opvolgende blokken – aan je zelfstandigheid. Hoe je dat doet? Dat vertelt Lotte: ‘’Door zelf op zoek te gaan naar antwoorden of oplossingen. Ik zorg voor sturing en help natuurlijk waar nodig. Maar ik moedig ze altijd aan om eerst zelf na te denken over – bijvoorbeeld – die aanpak voor hun planning. Dat doen ze op het gegeven moment vanzelf. En terwijl hun verantwoordelijkheidsgevoel groeit, gaan ze geloven in hun eigen kunnen.
De vaardigheden die je bij Levenskunde ontwikkelt, vormen een basis voor andere vakken. Tijdens het eerste blok bereiden leerlingen bijvoorbeeld een presentatie voor. Dat vinden veel brugklassers nog best spannend. Maar na hun presentatie bij Levenskunde weten ze precies hoe ze die bij Engels moeten aanpakken. En als ze in de bovenbouw een eigen TedTalk hebben gegeven, zijn ze klaar voor die in het vervolgonderwijs.’’
Geen cijfers, wel de motivatie om je best te doen
Je best doen voor een vak waar je geen cijfer voor krijgt. Hebben leerlingen daar de motivatie wel voor? Sterker nog: het is een kans om vanuit een intrinsieke motivatie te leren. Er is geen spannende toets waar je naartoe werkt, je bent zelf in de lead van je ontwikkeling.
Lotte: ‘’Ik vind het belangrijk dat kinderen levenskunde niet ervaren als iets wat ‘moet’. Het idee dat je de regie zelf in handen hebt, maakt het leuk. En dat je elkaar kunt helpen. Als de één uitblinkt in plannen, kan hij het voortouw nemen. Zo probeer ik iedereen in zijn kracht te zetten.’’
Dat de leerlingen van Lotte Levenskunde niet als een ‘moetje’ zien, is duidelijk. Als ze binnenlopen, straalt het enthousiasme ervan af. Net als bij hun docent. We vroegen aan een paar van haar brugklasleerlingen wat ze van de lessen vinden.
Vinz vertelt: ‘’Ik heb mevrouw Wijker nog nooit niet vrolijk gezien. En ik vind haar Levenskunde-lessen heel leuk. We zijn pas bij het eerste blok, maar ik leer al veel tijdens de voorbereiding op mijn presentatie over krokodillen. Het is een presentatie die ik moet maken, dus eigenlijk doe ik het meeste helemaal zelf. Maar ze geeft altijd een heel duidelijk antwoord als ik iets vraag. En ik heb veel aan haar tips.’’
Daar is Deena het mee eens: ‘’Mevrouw Wijker geeft altijd een duidelijke uitleg en ze is heel behulpzaam. En ik vind het leuk dat we tijdens Levenskunde veel samenwerken.’’
Ashley vult aan: ‘’We zetten tijdens Levenskunde soms even muziek op en er worden altijd wel grapjes gemaakt. Maar ook als er iets vervelends is gebeurd, vind ik het fijn om met mevrouw Wijker te praten.’’
Een eigen draai binnen een duidelijke structuur
Luzac heeft een duidelijke onderwijsmethode. Maar daarbinnen kunnen docenten hun lessen wél eigen maken. ‘’Wat ik leuk vind aan Luzac, is dat je het vertrouwen krijgt om zelf actie te ondernemen. Als ik een idee heb, mag ik het uitproberen.’’, vertelt Lotte.
‘’Ik vind het belangrijk om aan te sluiten op de belevingswereld van kinderen. Ik leg veel uit aan de hand van herkenbare voorbeelden en tussendoor is er ruimte voor een lolletje. Dat is alleen maar goed voor de productiviteit en sfeer in de groep.
Natuurlijk ben ik streng als dat nodig is. De boodschap moet duidelijk zijn. En ik ben er, in mijn rol als leerlingbegeleider, ook als iets niet goed gaat. Leerlingen kunnen mij altijd in vertrouwen nemen. En we kunnen dankzij de korte lijnen snel schakelen als dat nodig is.’’
Openstaan voor nieuwe dingen
Een avondje zonder telefoon? Of meedoen aan yogalessen? Lotte weet leerlingen ook te enthousiasmeren voor activiteiten waar ze niet meteen om staan de springen.
‘’Leerlingen staan voor meer open dan je misschien verwacht. Als ze samen in gesprek gaan over hun woonplaats of normen en waarden zien ze in: ‘Wat voor mij normaal is, hoeft voor iemand anders niet zo te zijn’. Dat ze wél openstaan voor die verschillen, vind ik mooi.
Vraag je leerlingen wat ontspanning is, dan beginnen ze al snel over scrollen op TikTok. Daarom besloot ik vorig jaar een yogales voor te bereiden! Ik verwachtte natuurlijk wel dat er tijdens de les gegiecheld zou worden. Maar uiteindelijk deden de leerlingen mee en zat één zelfs te knikkebollen. Na zomervakantie vroegen leerlingen: ‘Mevrouw, kunnen we weer een yogales doen vóór de toetsweek? Dat was eigenlijk wel lekker.’
Ook vroeg ik leerlingen ’s avonds hun telefoon weg te leggen. De volgende dag stonden ze aan mijn bureau om hun schermtijd te laten zien. ‘’Kijk mevrouw, ik heb écht niet op mijn telefoon gezeten.’’
Hoe kijk je naar de wereld?
Die open blik komt mooi terug tijdens Levenskunde Internationaal, het blok waarin je je verdiept in het leven en onderwijs binnen een ontwikkelingsland. In samenwerking met Globewise, een stichting die zich inzet voor onderwijs in deze landen, leg je contact met de leerlingen in bijvoorbeeld India. Dat laat volgens Lotte een grote indruk achter.
‘’Mijn leerlingen beseften vorig jaar al snel hoe groot te verschillen zijn. Dat het een privilege is dat ze naar school gaan en gegarandeerd kunnen bouwen aan hun toekomst. In de brieven en PowerPoints die ze uitwisselden, vertelden ze hoe hun leven eruitziet, wat ze later willen worden en dat ze hen deze kansen ook gunnen.
Eén leerling vroeg later of hij nog een paar brieven uit India kon printen, omdat hij baalde dat hij ze niet mee naar huis heeft genomen om zijn ouders te laten lezen. En de leerlingen wilden zich graag inzetten voor de Globewise-actie, waarvoor ze een sponsorloop organiseerden. Met zelfgemaakte posters en een stapel brieven gingen ze langs de deuren om een presentatie te geven.’’
Bij Levenskunde ontdek je niet alleen wat je goed kunt, maar ook hoe je met plezier samenwerkt en de wereld een beetje beter maakt. Zonder cijfers, want daar word je alleen maar gemotiveerder van.